Năng lượng tái tạo đang trở thành một chủ đề quan trọng và đáng chú ý trong thời đại hiện nay. Trong nội dung dưới đây, chúng ta sẽ khám phá những câu hỏi phổ biến về năng lượng tái tạo, nhằm giúp người dùng có cái nhìn tổng quan về lĩnh vực này.
Bài viết liên quan:
Năng lượng tái tạo đang trở thành xu hướng trên toàn cầu
1. Năng lượng tái tạo là gì?
Năng lượng tái tạo là loại năng lượng không gây ô nhiễm môi trường và không phụ thuộc vào các nguồn nhiên liệu hóa thạch có hạn. Năng lượng này được sinh ra từ các quá trình tự nhiên liên tục và không bị cạn kiệt như mặt trời, nước, gió, hiệu ứng thủy triều,…
2. Năng lượng tái tạo được phân loại như thế nào?
Có nhiều loại năng lượng tái tạo khác nhau, dựa vào nguồn gốc và cách sử dụng. Có thể phân thành các nhóm phổ biến như:
-
Năng lượng mặt trời
Loại năng lượng này được chuyển hóa từ bức xạ mặt trời bằng các thiết bị quang điện hoặc nhiệt điện. Năng lượng mặt trời có thể được ứng dụng trong các lĩnh vực như sản xuất điện, làm nóng nước, sấy khô, nấu ăn, chiếu sáng, điều hòa không khí,…
>> Xem thêm: Mạng Lưới Điện Năng Lượng Mặt Trời – Giải pháp Cuộc Sống
-
Năng lượng gió
Đây là năng lượng được chuyển hóa từ sự chuyển động của gió bằng các tuabin gió hoặc cánh quạt. Tốc độ gió càng nhanh thì sẽ cho sản lượng điện càng cao. Các lĩnh vực như sản xuất điện, bơm nước, nông nghiệp trồng trọt, vận chuyển,… đều ứng dụng năng lượng gió rất nhiều.
-
Năng lượng thủy điện
Đây là dạng năng lượng tái tạo ở Việt Nam phổ biến và thường gặp nhất. Các đập nước, tuabin nước hoặc máy phát điện sử dụng sự dịch chuyển của nước để tạo ra năng lượng. Năng lượng thủy điện có thể được dùng nhiều trong sản xuất điện, bơm nước, tưới tiêu,…
-
Năng lượng địa nhiệt
Nhiệt độ cao của lòng đất từ các giếng khoan, bể nước nóng hoặc máy phát điện cũng được chuyển hóa thành nguồn năng lượng. Tuy nhiên nguồn năng lượng này còn khá hạn chế do đòi hỏi công nghệ cao. Điện địa nhiệt có thể được ứng dụng khá phổ biến trong việc làm nóng nước, làm mát không khí,…
-
Năng lượng sinh học
Các quá trình sinh học, hóa học hoặc nhiệt học từ các nguồn sinh vật như cây trồng, rác thải sinh học hoặc phân hủy sẽ được chuyển hoả để tạo ra năng lượng. Có 2 hình thức chuyển hoá chính là trực tiếp hoặc gián tiếp. Quá trình chuyển hóa gián tiếp thường đến từ việc đốt sinh khối. Tuy nhiên nguồn CO2 giải phóng ra lại tác động xấu đến môi trường. Vì thế, nguồn năng lượng này không còn được xem là nguồn năng lượng sạch nữa.
-
Năng lượng chất thải rắn
Nguồn năng lượng này được chuyển hóa từ các nguồn chất thải rắn như rác thải đô thị, công nghiệp hoặc nông nghiệp bằng các quá trình đốt cháy, khí hóa hoặc sinh khí. Đây được các nước phát triển áp dụng rất nhiều vì năng lượng từ tái chế rác hữu cơ là một giải pháp hoàn hảo, giải quyết các vấn đề về rác thải. Tuy nhiên với các nước đang phát triển lại còn nhiều rào cản về công nghệ và chi phí đầu tư khá cao.
-
Năng lượng thủy triều
Sự biến đổi của mực nước biển do ảnh hưởng của mặt trăng và mặt trời bằng các đập thủy triều, tuabin thủy triều sẽ được chuyển hóa để tạo ra điện. Đây là nguồn năng lượng hoàn toàn sạch nhưng lại có nhiều hạn chế trong việc sử dụng. Những bất lợi khiến cho năng lượng này không được phổ biến có thể kể đến như chi phí đầu tư cao, bị giới hạn về vị trí địa lý (do chỉ phù hợp những nơi có thủy triều đủ mạnh).
-
Năng lượng nhiên liệu đốt hydrogen và pin nhiên liệu hydro
Đây là năng lượng được chuyển hóa từ hydrogen (H2), một nguyên tố phổ biến nhất trong vũ trụ bằng các quá trình điện phân, hợp nhất hoặc phản ứng hóa học. Năng lượng này được ứng dụng nhiều trong các loại xe động cơ hơi nước.
Năng lượng hydrogen góp phần giải quyết các vấn đề về biến đổi khí hậu và phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch
3. Dạng năng lượng nào không phải năng lượng tái tạo?
Dạng năng lượng không phải năng lượng tái tạo là nhiên liệu hóa thạch từ Carbon bao gồm than đá, dầu mỏ và khí đốt. Nhiên liệu hóa thạch được hình thành hàng triệu năm trước từ các sinh vật sống đã chết và chôn vùi. Chúng là nguồn tài nguyên không tái tạo, có nghĩa là chúng sẽ cạn kiệt theo thời gian.
4. Năng lượng hạt nhân có tái tạo được không?
Theo nghĩa truyền thống, năng lượng tái tạo là năng lượng được tạo ra từ các nguồn tài nguyên tự nhiên có thể phục hồi trong thời gian ngắn. Năng lượng hạt nhân không đáp ứng tiêu chí này, vì nhiên liệu hạt nhân, uranium, là một nguồn tài nguyên hữu hạn sẽ cạn kiệt theo thời gian.
Mặt khác, nếu xét theo ý nghĩa rộng hơn thì năng lượng hạt nhân có thể tái tạo vì nó là một nguồn năng lượng sạch, lượng chất thải trong quá trình sản xuất có thể quản lý và có khả năng tái sử dụng. Ngoài ra, việc sản xuất năng lượng hạt nhân không trực tiếp tạo ra bất kỳ khí thải carbon nào – khác hoàn toàn so với việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch.
Như vậy, năng lượng hạt nhân là nguồn năng lượng tái tạo hay không tái tạo còn phụ thuộc vào góc nhìn cũng như sự phát triển khoa học có giúp biến uranium trở nên vô hạn hay không trong tương lai.
Năng lượng hạt nhân là nguồn năng lượng không tái tạo theo nghĩa truyền thống
5. Khí tự nhiên có phải năng lượng tái tạo không?
Khí tự nhiên không phải là năng lượng tái tạo vì đây là một loại nhiên liệu hóa thạch có nguồn gốc từ Cacbon và có hạn. Nguồn khí này được hình thành từ quá trình phân hủy của các sinh vật cổ xưa trong hàng triệu năm. Khí tự nhiên được khai thác từ các mỏ khí hoặc các giếng khoan sâu dưới lòng đất và có thể bị cạn kiệt sau một thời gian khai thác mà không thể được bổ sung một cách tự nhiên.
Tuy nhiên, khí tự nhiên lại gây ra nhiều vấn đề như khí nhà kính, ô nhiễm không khí, suy giảm nguồn cung,… Do đó, khí tự nhiên không phải là một nguồn năng lượng bền vững và cần được thay thế bằng các nguồn năng lượng khác trong tương lai.
6. Năng lượng mặt trời có tái tạo được không?
Năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng tái tạo vì năng lượng mặt trời đến Trái đất nhiều hơn rất nhiều so với nhu cầu năng lượng hiện tại và dự kiến của nhân loại. Ngoài ra, nguồn năng lượng mặt trời không gây hại cho môi trường, khác hoàn toàn với nhiên liệu hóa thạch như than, dầu và khí đốt có hạn và ô nhiễm. Nếu biết khai thác hợp lý, nguồn năng lượng rộng khắp này có thể đáp ứng mọi nhu cầu năng lượng trong tương lai.
Song, dù năng lượng mặt trời là miễn phí nhưng chi phí thu thập, chuyển đổi và lưu trữ cao vẫn làm giảm khả năng khai thác ở nhiều nơi.
Năng lượng mặt trời là một nguồn năng lượng có tiềm năng lớn
7. Các nhóm hoạt động sử dụng năng lượng tái tạo hiện nay là gì?
Nhu cầu sử dụng năng lượng tái tạo trong các lĩnh vực thương mại, công nghiệp và tổ chức ngày càng tăng cao do những lợi ích về mặt kinh tế, môi trường và xã hội. Thị trường điện đã phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu của nhóm người mua năng lượng này. Hiện nay, có 4 phương pháp chính để sử dụng nguồn điện tái tạo:
7.1 Hợp đồng mua bán điện ngoại vi (ngoài công ty)
Đây là phương pháp mua điện tái tạo từ các dự án quy mô lớn ở xa các cơ sở của bên mua. Các hợp đồng mua bán điện (Power Purchase Agreement, viết tắt là PPA) được sử dụng, trong đó bên mua và bên bán thỏa thuận một mức giá cố định cho điện năng trong một khoảng thời gian nhất định.
Ưu điểm của phương pháp này là:
- Giúp bên mua đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định
- Giảm chi phí năng lượng
- Đóng góp cho sự phát triển của năng lượng tái tạo
- Bên mua cũng có thể khẳng định tính bổ sung của hợp đồng. Nghĩa là dự án sẽ không thể thực hiện nếu không có sự tham gia của họ hoặc không thể thay thế bằng năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch
Tuy nhiên, PPA ngoại vi cũng có nhược điểm là tiềm ẩn rủi ro về giá cả, pháp lý và kỹ thuật. Bên mua phải có tín nhiệm tài chính cao và nhu cầu năng lượng lớn để có thể tham gia PPA ngoại vi.
PPA ngoại vi là phương pháp được nhiều người mua C&I ưa chuộng, vì nó cho phép họ mua năng lượng tái tạo ở quy mô lớn và đạt được các mục tiêu môi trường cao – thậm chí là 100% điện tái tạo tại các thị trường mà hợp đồng được ký kết.
7.2 Hợp đồng mua bán điện tại chỗ/ Phát điện phân tán
Phương pháp này mua điện tái tạo từ các dự án nhỏ hơn được lắp đặt tại các cơ sở của bên mua. Năng lượng mặt trời quang điện Photovoltaic (PV) được sử dụng phổ biến nhưng cũng có thể dùng pin nhiên liệu và pin dự trữ.
Hợp đồng mua bán điện tại chỗ (PPA) là hợp đồng giữa bên mua và bên bán. Trong đó bên bán sẽ sở hữu, vận hành và bảo trì hệ thống tái tạo trong một khoảng thời gian từ 15-25 năm. Bên mua sẽ thanh toán cho bên bán một mức giá cố định cho điện năng được sản xuất bởi hệ thống.
PPA tại chỗ có ưu điểm là giúp bên mua tiết kiệm chi phí năng lượng, tận dụng không gian trống, giảm lượng điện mất mát trên lưới và tăng khả năng tự chủ năng lượng. Bên mua cũng có thể khẳng định tính bổ sung của hợp đồng. Nói một cách dễ hiểu là dự án sẽ không thể thực hiện nếu không có sự tham gia của họ và sẽ không thể thay thế được năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, PPA tại chỗ lại phụ thuộc vào điều kiện địa lý, hạn chế về quy mô và rủi ro về hoạt động cũng như bảo trì.
Đây là phương pháp phù hợp với nhiều người mua C&I, đặc biệt là những người có nhiều cơ sở nhỏ lẻ (như nhà bán lẻ, ngân hàng, chuỗi thức ăn nhanh,…) hoặc có diện tích lớn trên tầng mái. PPA tại chỗ cho phép họ mua năng lượng tái tạo ở quy mô nhỏ hơn và đạt được các mục tiêu môi trường ở cấp độ cơ sở.
7.3 Giấy chứng nhận chất lượng năng lượng
Đây là phương pháp sử dụng các chứng chỉ để chứng minh rằng một lượng điện năng nhất định đã được sản xuất từ các nguồn năng lượng có thể tái tạo. Các chứng chỉ này được gọi là chứng chỉ năng lượng tái tạo (Renewable Energy Certificate – REC) ở Mỹ và chứng chỉ chất lượng năng lượng (Eurasian Conformity – EAC) ở các nước khác.
REC và EAC được tạo ra khi một dự án năng lượng có thể tái tạo phát điện và được ghi lại bởi một bên thứ ba độc lập. REC và EAC có thể được bán riêng rẽ hoặc kèm theo điện năng thông qua các chương trình mua tiện ích xanh. REC và EAC cho phép người mua theo dõi và đánh giá lượng điện tái tạo mà họ sử dụng và đóng góp cho sự phát triển của năng lượng này.
Ưu điểm của phương pháp này là dễ dàng mua bán, đại diện cho năng lượng không carbon và được kiểm chứng bởi các cơ quan uy tín. Hầu hết người mua điện tái tạo sẽ sử dụng để đạt được các mục tiêu của họ.
7.4 Các chương trình Điện xanh Tiện ích
Các công ty tiện ích thường sử dụng phương pháp này cung cấp các lựa chọn năng lượng xanh cho khách hàng của họ. Các lựa chọn này có thể là biểu giá xanh hoặc các chương trình thuê bao cho phép khách hàng mua điện năng từ các nguồn năng lượng tái tạo với một mức giá cố định hoặc biến động.
Các chương trình Điện xanh Tiện ích là kết quả của sự thay đổi trong thị trường điện, khi mà nhiều người tiêu dùng có ý thức về môi trường muốn sử dụng năng lượng sạch hơn. Các công ty tiện ích đã phải thích ứng với nhu cầu này bằng cách cung cấp các giải pháp điện xanh cho khách hàng của họ.
Ưu điểm mà các chương trình này mang lại có thể kể đến là giúp khách hàng tiếp cận với năng lượng tái tạo một cách dễ dàng, tùy chọn và linh hoạt. Tuy nhiên, nhược điểm lại là bị giới hạn bởi vị trí địa lý của công ty tiện ích, nguồn cung cấp năng lượng của họ.
Để đạt được mục tiêu năng lượng có thể tái tạo, các tổ chức cần có một chiến lược toàn diện, kết hợp nhiều phương pháp và công nghệ khác nhau. Doanh nghiệp nên sử dụng cách tiếp cận danh mục đầu tư để tối ưu hóa hiệu quả, chi phí và rủi ro của việc sử dụng nguồn năng lượng này.
Giải pháp năng lượng CHINT toàn diện mang lại sự hài lòng cho khách hàng
Ngành năng lượng tái tạo có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, giảm thiểu biến đổi khí hậu, tăng cường sự độc lập năng lượng, tạo ra cơ hội việc làm và tăng trưởng kinh tế. Song, ngành này cũng gặp phải nhiều thách thức, hạn chế như chi phí đầu tư cao, ổn định năng lượng thấp, thiếu hạ tầng và chính sách hỗ trợ,…
Do đó, để khai thác và sử dụng hiệu quả, chúng ta cần:
- Nghiên cứu và phát triển các công nghệ mới để tận dụng tiềm năng của các nguồn năng lượng tái tạo như mặt trời, gió, nước, địa nhiệt, sinh khối,…
- Đầu tư và xây dựng các hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối và lưu trữ năng lượng tái tạo một cách hiện đại, an toàn và tiết kiệm.
- Thực hiện các chính sách và quy định để khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp và người tiêu dùng sử dụng năng lượng tái tạo.
- Tăng cường giáo dục và tuyên truyền để nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng về lợi ích và tầm quan trọng của năng lượng tái tạo.
- Hợp tác và hội nhập với các quốc gia và tổ chức quốc tế trong lĩnh vực năng lượng tái tạo để trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ và huy động nguồn lực.
Hy vọng bài viết đã cung cấp những giải đáp thắc mắc thường gặp về năng lượng tái tạo. Theo dõi website CHINT Việt Nam để cập nhật thông tin mới nhất về ngành năng lượng sạch. Nếu quan tâm đến các giải pháp năng lượng, xin vui lòng liên hệ với CHINT để được tư vấn.
Bài viết và hình ảnh được tổng hợp bởi CHINT Việt Nam.
---------------------------------
CHINT VIETNAM - Văn phòng đại diện chính thức của Tập Đoàn CHINT tại Việt Nam.
Hotline: 033.258.7777
Wesbite: chintglobal.vn
Email: [email protected]
Địa chỉ: Tòa nhà Sonatus - Số 15 Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, Quận 1, TP. HCM
