Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa các thiết bị chống sét lan truyền và thiết bị cắt sét không chỉ là vấn đề của những chuyên gia về điện mà người sử dụng điện cũng nên biết để tự bảo vệ cho bản thân và mọi người xung quanh. Bài viết dưới đây sẽ giúp phân biệt được sự khác nhau giữa 2 loại thiết bị trên để doanh nghiệp có thể xây dựng hệ thống điện an toàn và ổn định.
Bài viết liên quan:
Phân biệt sự khác nhau giữa thiết bị chống sét lan truyền và thiết bị chống sét
1. Thiết bị chống sét lan truyền (Surge Arrester) là gì?
Sét là một hiện tượng không thể đoán trước và ngẫu nhiên. Được biết rằng, có khoảng 100 tia sét tấn công trên bề mặt Trái đất mỗi giây. Vì thế, đường truyền điện chính sẽ có khả năng bị tác động bởi sét và dẫn đến sự gia tăng điện áp.
Thiết bị chống sét lan truyền (Surge Arrester) là một loại thiết bị được sử dụng để hạn chế sự gia tăng đột ngột của điện áp bằng cách xả dòng điện tăng đột biến liên quan đến điện áp tăng cao tới hệ thống nối đất thông qua dây nối đất đã được lắp đặt. Các thiết bị này giúp ngăn chặn dòng điện tăng cao tiếp tục, định hướng chúng xuống mặt đất và có khả năng lặp lại quá trình này.
Thiết bị chống sét lan truyền không ngăn chặn sét đánh hoặc hấp thụ chúng mà có tác dụng truyền năng lượng dư thừa vào hệ thống nối đất và giới hạn điện áp. Do đó, thiết bị này được dùng để bảo vệ các thiết bị điện và các thiết bị điện tử nhạy cảm với điện áp. Thiết bị chống tăng áp có nhiều ứng dụng khác nhau, từ bảo vệ một ngôi nhà đến các trạm biến áp công cộng.
Nói chung, các thiết bị chống sét lan truyền thường được lắp đặt gần các tủ điện phân phối, bên trong máy biến áp đặt trên nền đất, trên cầu dao trong nhà, trên các trạm biến áp và trên cột cách điện đứng. Các tiêu chuẩn cho những thiết bị này được định rõ trong tiêu chuẩn IEC 60099-4 và tiêu chuẩn IEEE C62.11.
Có 2 loại tăng điện áp khác nhau là tăng áp tạm thời và tăng áp chuyển đổi:
- Tăng áp tạm thời: là tình huống tăng áp ngắn hạn và sẽ trở lại trạng thái bình thường khi vấn đề quá áp được khắc phục và sửa chữa.
- Tăng áp chuyển đổi: là hiện tượng điện áp tăng đột ngột do sự thay đổi trong quá trình vận hành của mạng điện.
Vì vậy việc sử dụng các thiết bị chống sét cho nguồn điện, chống tăng áp là cần thiết để kiểm soát và ổn định điện áp.
Tăng áp xảy ra dẫn đến hai hiện tượng tăng áp tạm thời và tăng áp chuyển đổi
2. Thiết bị cắt sét (Lightning Arrester) là gì?
Thiết bị cắt sét (Lightning Arrester) là thiết bị bảo vệ điện áp khỏi sự gia tăng đột ngột về biên độ và giúp ngăn ngừa việc hình thành các tia lửa do sét đánh gây ra.
Trong tình huống sét đánh trực tiếp vào tòa nhà hay đường dây truyền tải điện, thiết bị cắt sét có tác dụng bảo vệ hệ thống điện bằng cách dẫn điện áp cao xuống mặt đất một cách trực tiếp. Hơn nữa, thiết bị cắt sét cho hệ thống điện sẽ hoạt động bằng cách sử dụng đất hoặc dây nối đất để chống lại các đòn sét đánh trực tiếp. Vì thế, để thiết kế một lối đi an toàn cho dòng điện xâm phạm, các hệ thống cắt sét thường được lắp đặt trên cột truyền tải, tháp, hoặc các tòa nhà cao tầng,…
Nguyên lý hoạt động của hệ thống chống sét rất đơn giản. Khi điện áp đi qua dây dẫn, hệ thống sẽ dẫn luồng điện này đến nơi chống sét đã được lắp đặt. Sau đó, chuyển hướng dòng điện quá áp xuống dưới lòng đất. Khi điện áp giảm xuống mức giá trị cố định, việc chuyển hướng dòng quá áp xuống lòng đất sẽ được dừng lại ngay lập tức. Từ đó, tránh được nguy cơ xảy ra điện áp giảm đột ngột.
Thiết bị chống sét có tác dụng ngăn chặn và hướng dòng quá áp xuống lòng đất
3. Sự khác nhau giữa thiết bị chống sét lan truyền (Surge Arrester) và thiết bị cắt sét (Lightning Arrester)
Sau đây là những điểm khác biệt nổi bật giữa thiết bị cắt sét và chống sét lan truyền:
| Tiêu chí | Thiết bị chống sét lan truyền (Surge Arrester) | Thiết bị cắt sét (Lightning Arrester) |
| Chức năng chính | – Bảo vệ các thiết bị điện trong nhà.
– Chống sét bảo vệ toàn bộ hệ thống khỏi những đột ngột điện áp, sét, lỗi điện và điện áp tạm thời. – Làm gián đoạn việc tăng áp đột ngột và đưa năng lượng điện quá tải xuống đất thông qua dây dẫn. |
– Bảo vệ các thiết bị điện khỏi tác động của sét, được lắp ở bên ngoài nhà, đường dây truyền tải điện….
– Chống sét chuyển hướng dòng điện xuống đất trực tiếp thông qua các thiết bị chống sét. – Được sử dụng để chống lại các tình huống có liên quan đến sét đánh trực tiếp. |
| Lắp đặt | Cần được lắp đặt trong tủ điện điều khiển chính, hoặc tại vị trí gần tủ điện chính nhất có thể. | Lắp đặt bên ngoài, trên các điểm cao nhất của công trình cần bảo vệ. |
| Các loại | Có nhiều loại chống sét lan truyền khác nhau, gồm chống sét điện áp thấp, chống sét phân phối, chống sét bảo vệ trung tâm, chống sét ống quang, chống sét mạng, chống sét tín hiệu, chống sét dòng điện trực tiếp, chống sét trạm, và nhiều loại khác. | Có nhiều loại cắt sét khác nhau như chống sét oxit kim loại, chống sét điện giải, chống sét đa khe hở, chống sét còi, chống sét cầu cạnh, và chống sét thanh. |
| Ứng dụng | Được sử dụng trong hệ thống điện dân dụng và công nghiệp, giúp bảo vệ các thiết bị điện, điện tử khỏi sự tăng đột biến điện áp. | Được sử dụng để bảo vệ tình huống sét đánh trực tiếp vào đường dây truyền tải điện, trạm điện, công trình cao tầng,… |
4. Nên sử dụng thiết bị chống sét lan truyền (Surge Arrester) hay thiết bị cắt sét (Lightning Arrester)?
Cả hai thiết bị cắt sét và chống sét lan truyền đều có tác dụng bảo vệ người dùng khỏi những tình huống quá áp nguy hiểm. Tuy nhiên, việc sử dụng thiết bị nào sẽ phụ thuộc vào mục đích sử dụng và nhu cầu của mỗi người.
Nếu muốn tránh khỏi các biến động điện áp như tăng áp tạm thời, chập chờn điện hay điện áp chuyển động, thì hệ thống chống sét lan truyền (Surge Arrester) thường là lựa chọn phù hợp. Nếu khu vực thường xuyên có sét thì cần xem xét đến việc phối hợp sử dụng thiết bị cắt sét (Lightning Arrester) và thiết bị chống sét lan truyền (SA), điều đó sẽ giúp đạt được hiệu quả bảo vệ, an toàn cho người và thiết bị điện.
Ngoài ra, việc chọn sử dụng một trong hai thiết bị trên còn phụ thuộc vào loại hệ thống điện. Thiết bị chống sét lan truyền thường được sử dụng trong hệ thống điện xoay chiều, trong khi các thiết bị cắt sét thường phù hợp để lắp đặt trong hệ thống điện thẳng.
Việc chọn sử dụng thiết bị chống sét phụ thuộc vào từng mục đích sử dụng.
Tóm lại, cả hai thiết bị chống sét và cắt sét đều có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thiết bị điện. Tuy nhiên, hai thiết bị này có cách hoạt động khác nhau nên sẽ phát huy tác dụng tối ưu nhất trong những trường hợp cụ thể khác nhau. Nếu doanh nghiệp quan tâm đến các thiết bị chống sét này, hãy liên hệ với CHINT để được tư vấn chi tiết.
Bài viết và hình ảnh được tổng hợp bởi CHINT Việt Nam.
---------------------------------
CHINT VIETNAM - Văn phòng đại diện chính thức của Tập Đoàn CHINT tại Việt Nam.
Hotline: 033.258.7777
Wesbite: chintglobal.vn
Email: service.vn@chintglobal.com
Địa chỉ: Tòa nhà Sonatus - Số 15 Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, Quận 1, TP. HCM
