Máy cắt không khí (ACB) là thiết bị đóng cắt trung thế quan trọng trong hệ thống phân phối điện. Với khả năng ngắt nhanh mạch điện khi xảy ra quá tải hoặc ngắn mạch, ACB giúp đảm bảo an toàn cho người vận hành và thiết bị. Khi phát hiện sự cố, thiết bị này sẽ tách tiếp điểm, sinh hồ quang và dập tắt hồ quang bằng khí nén thông qua buồng dập hồ quang chuyên dụng. Việc bảo trì máy cắt không khí định kỳ là yếu tố then chốt để duy trì hiệu suất và độ tin cậy của ACB trong các ứng dụng công nghiệp.
Nguyên lý hoạt động của máy cắt không khí
Khi tiếp điểm trong ACB tách ra để ngắt mạch, hồ quang điện sẽ xuất hiện. Luồng khí nén bên trong buồng hồ quang có chức năng kéo dài và làm mát hồ quang, hỗ trợ việc ngắt dòng nhanh và an toàn. Cơ chế này sử dụng nguyên lý vật lý tự nhiên để dập tắt hồ quang một cách hiệu quả, giúp thiết bị thực hiện chức năng bảo vệ ngay lập tức khi có sự cố.
Với tính linh hoạt cao, ACB phù hợp lắp đặt trong nhiều môi trường khác nhau như:
-
Bảo vệ động cơ và máy biến áp: Đảm bảo cách ly an toàn cho các thiết bị công suất lớn, ngăn ngừa sự cố lan rộng.
-
Tủ điện và hệ thống thanh cái: Hỗ trợ việc cách ly từng phần hệ thống để bảo trì mà không cần ngắt toàn bộ nguồn điện.
-
Tòa nhà thương mại và công trình hạ tầng: Được ứng dụng trong việc bảo vệ hệ thống chiếu sáng, HVAC, thang máy và các nguồn điện khẩn cấp.
Các sự cố thường gặp với máy cắt không khí
Dù được thiết kế với độ bền cao, ACB vẫn có thể gặp phải một số lỗi kỹ thuật trong quá trình vận hành. Việc nhận biết và xử lý kịp thời sẽ giúp tránh gián đoạn hệ thống điện.
1.Mòn tiếp điểm
Hồ quang điện trong quá trình đóng cắt gây ra hiện tượng mòn tiếp điểm theo thời gian. Khi bề mặt tiếp điểm bị rỗ, cháy xém hoặc ăn mòn nghiêm trọng, điện trở sẽ tăng cao, làm giảm khả năng dẫn điện và phát sinh nhiệt cục bộ.
2. Suy giảm cách điện
Môi trường có độ ẩm cao, bụi bẩn hoặc dầu có thể làm giảm độ bền điện môi của vật liệu cách điện. Vết nứt nhỏ hoặc điểm phóng điện có thể xuất hiện, làm tăng nguy cơ sự cố hồ quang hoặc chập mạch.
3. Quá nhiệt
Nhiệt độ môi trường cao hoặc tần suất đóng cắt lớn làm cho linh kiện bên trong bị lão hóa nhanh. Việc giãn nở nhiệt có thể khiến cơ cấu vận hành bị lệch, gây kẹt hoặc giảm độ nhạy khi cần ngắt mạch.
Danh sách kiểm tra và bảo trì máy cắt không khí (ACB)
Để đảm bảo ACB vận hành ổn định và kéo dài tuổi thọ, cần thực hiện các bước kiểm tra định kỳ như sau:
1.Kiểm tra trực quan
Quan sát thiết bị để phát hiện dấu hiệu bất thường như vết nứt, rỉ sét, ố màu hoặc mối nối lỏng lẻo. Kiểm tra tình trạng các cơ cấu cơ khí, bu lông cố định và điểm đấu nối.
2. Vệ sinh và bôi trơn
Làm sạch bụi và cặn bẩn bằng máy hút bụi hoặc khăn mềm. Bôi trơn các khớp chuyển động bằng dầu chuyên dụng để đảm bảo hoạt động trơn tru. Tránh dùng hóa chất không phù hợp gây hư hại cách điện.
3. Kiểm tra tiếp điểm
Đánh giá mức độ mài mòn, cháy xém và kiểm tra điện trở tiếp điểm. Nếu vượt quá ngưỡng cho phép, nên thay thế để duy trì khả năng dẫn điện và đảm bảo an toàn hệ thống.
4. Đo điện trở cách điện
Dùng thiết bị đo megohm kiểm tra khả năng cách điện giữa các cực và với đất. So sánh với dữ liệu gốc để phát hiện xu hướng suy giảm cách điện.
5. Kiểm tra cơ cấu đóng/ngắt
Vận hành thủ công để đánh giá độ linh hoạt của cơ cấu cơ khí. Đảm bảo thao tác đóng/ngắt không bị kẹt, không có hiện tượng ma sát bất thường.
6. Thử nghiệm hiệu suất điện
Tiến hành thử điện áp chịu đựng (hi-pot), xác minh các thông số cài đặt và thời gian đáp ứng của khối bảo vệ. Kiểm tra khả năng phản ứng với các mức dòng sự cố khác nhau.
7. Đảm bảo an toàn làm việc
Luôn tuân thủ quy trình an toàn khi bảo trì thiết bị. Sử dụng PPE đầy đủ, kiểm tra tiếp địa, thực hiện quy trình lockout/tagout đúng chuẩn trước khi thao tác.
Xem hướng dẫn lắp đặt máy cắt không khí NXA
Kết luận
Việc bảo trì định kỳ máy cắt không khí (ACB) là giải pháp thiết thực để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện và con người. Thiết bị được duy trì tốt sẽ giúp tránh sự cố bất ngờ, nâng cao độ tin cậy và kéo dài thời gian sử dụng.
Liên hệ ngay đội ngũ kỹ thuật CHINT Việt Nam qua hotline 033 258 7777 để được tư vấn chuyên sâu và lựa chọn giải pháp máy cắt không khí tối ưu cho doanh nghiệp của bạn.
---------------------------------
CHINT VIETNAM - Văn phòng đại diện chính thức của Tập Đoàn CHINT tại Việt Nam.
Hotline: 033.258.7777
Wesbite: chintglobal.vn
Email: service.vn@chintglobal.com
Địa chỉ: Tòa nhà Sonatus - Số 15 Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, Quận 1, TP. HCM
