Khởi động từ là thành phần quan trọng trong hệ thống điện và điều khiển công nghiệp. Chức năng chính của khởi động từ trong hệ thống điện là điều khiển việc khởi động và dừng máy móc và thiết bị điện một cách an toàn và hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cấu tạo, nguyên lý hoạt động, các loại khởi động từ, ứng dụng, cách lựa chọn phù hợp và những sự khác nhau giữa AC và DC cũng như so sánh với rơ le.
Bài viết liên quan:
- Điểm khác biệt giữa cầu dao tự động và khởi động từ
- Tất tần tật thông tin về khởi động DOL
- Top list phụ kiện tủ bảng điện
Tổng quan về khởi động tử
1. Khởi động từ là gì?
Khởi động từ là một thiết bị điện được sử dụng để điều khiển quá trình khởi động và dừng của máy móc và thiết bị điện. Thiết bị bao gồm các thành phần cơ học và điện tử để đảm bảo việc điều khiển an toàn và hiệu quả.
2. Cấu tạo và thông số cơ bản của khởi động từ
Khởi động từ bao gồm các thành phần chính như Cuộn điều khiển (Coil), Bộ cơ cấu chấp hành (Mechanism), Các tiếp điểm (Contact). Thông số quan trọng bao gồm công suất định mức, dòng định mức, và điện áp làm việc, điện áp điều khiển.
Các thành phần chính như sau:
- Cuộn điều khiển(Coil): Đây là một cuộn dây được làm từ vật liệu dẫn điện như đồng, được nối với nguồn điện. Khi điện áp được cấp vào cuộn dây, nó tạo ra một trường từ và tạo ra lực hút lên bộ cơ cấu chấp hành chính.
- Bộ cơ cấu chấp hành (Mechanism): Bộ cơ cấu bao gồm các bộ phận cơ học, chẳng hạn như bộ điện từ và cơ cấu chuyển đổi, được kết nối với cuộn dây điện. Khi lực từ tạo ra bởi cuộn dây được kích hoạt, bộ cơ cấu sẽ thực hiện các hành động như đóng hoặc mở.
- Các tiếp điểm (Contacts): Thiết bị bao gồm các tiếp điểm điện, bao gồm tiếp điểm chính (main contacts) và tiếp điểm phụ (auxiliary contacts). Các tiếp điểm này sẽ mở hoặc đóng tùy theo trạng thái của khởi động từ.
Các thông số cơ bản quan trọng bạn cần biết:
- Dòng khởi động (Starting Current): Đây là dòng điện lớn nhất mà khởi động từ phải xử lý khi thiết bị được khởi động.. Dòng điện khởi động ban đầu luôn cao hơn dòng điện hoạt động bình thường
- Dòng hoạt động (Operational Current): Đây là dòng điện duy trì trong quá trình hoạt động bình thường của thiết bị.
- Điện áp làm việc (Rated Voltage): Điện áp tối đa mà thiết bị có thể hoạt động ổn định.
- Thời gian đóng mở (Operating Time): Thời gian để hoàn thành quá trình đóng hoặc mở tiếp điểm sau khi nhận tín hiệu điều khiển.
Sơ lược về cấu tạo về khởi động từ
3. Các loại khởi động từ
- Khởi động từ thủ công (Manual Contactor): Contactor được điều khiển bằng tay, thường được sử dụng trong các ứng dụng cần kiểm soát thủ công.
- Khởi động từ điện từ (Magnetic Contactor): Sử dụng nguyên lý hoạt động từ tính để điều khiển việc khởi động và dừng. Thường dùng trong các ứng dụng công nghiệp và dân dụng.
4. Nguyên lý hoạt động của khởi động từ
Khi cấp nguồn điện bằng giá trị điện áp điều khiển của khởi động từ vào hai đầu của cuộn dây điều khiển thì một lực từ được tạo ra hút phần lõi từ di động hình thành mạch từ kín. Lúc này, nhờ vào bộ phận liên động về cơ giữa lõi từ di động và hệ thống tiếp điểm làm cho tiếp điểm chính đóng lại, tiếp điểm phụ chuyển đổi trạng thái và duy trì trạng thái này. Khi ngưng cấp nguồn cho cuộn dây điều khiển, các tiếp điểm trở về trạng thái ban đầu.
5. Ứng dụng của khởi động từ
Khởi động từ CHINT được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như điện công nghiệp, xây dựng, năng lượng, và tự động hóa, đảm bảo an toàn và hiệu suất cho việc điều khiển máy móc và thiết bị điện.
- Khởi động động cơ điện: Các động cơ yêu cầu dòng điện khởi động lớn hơn dòng điện làm việc bình thường. Do đó để dập tắt hồ quang cũng như đóng cắt an toàn người ta sẽ sử dụng khởi động từ .
- Máy bơm và máy nén khí: Khởi động từ được sử dụng để đóng ngắt động cơ, thường lắp thêm rơ le nhiệt để tạo thành mạch điều khiển cho máy.
- Thiết bị công nghiệp: Trong môi trường công nghiệp, khởi động từ được sử dụng để khởi động các thiết bị điện khác nhau như cổng tự động, băng chuyền, máy móc sản xuất, và hệ thống điều khiển tự động.
- Ứng dụng trong điều khiển tự động: Thiết bị được sử dụng trong các hệ thống điều khiển tự động để tạo ra các chu trình làm việc hoặc kích hoạt các thiết bị tùy thuộc vào điều kiện cụ thể.
- Hệ thống đèn chiếu sáng: Dùng để đóng ngắt hệ thống đèn chiếu sáng kết hợp với các dạng rờ le khác nhằm đạt nhiều mục đích của khách hàng như đóng cắt khi có người, đóng cắt theo thời gian nhất định…
Ứng dụng của khởi động từ trong hệ thống điện
6. Cách lựa chọn khởi động từ phù hợp với nhu cầu
Khi lựa chọn khởi động từ cho nhu cầu DC hoặc AC, cần xem xét một số yếu tố quan trọng. Điều này bao gồm công suất của thiết bị cần khởi động, loại dòng điện (DC hoặc AC), dòng khởi động và yêu cầu bảo vệ đối với hệ thống. Đảm bảo phù hợp với yêu cầu kỹ thuật và đảm bảo hoạt động ổn định của hệ thống điện.
7. Sự khác nhau giữa khởi động từ AC và DC
Sự khác biệt quan trọng giữa khởi động từ AC (dòng xoay chiều) và DC (dòng điện một chiều) nằm ở cách chúng xử lý và điều khiển dòng điện. AC thường sử dụng relay và các linh kiện khác để đảo chiều dòng điện và điều chỉnh khởi động của thiết bị. Trong khi đó, từ DC thường sử dụng transistor hoặc thyristor để điều chỉnh dòng điện một chiều. Do tính chất khác nhau của AC và DC, việc lựa chọn phù hợp cho từng hệ thống điện là quan trọng để đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn của thiết bị.
Hiểu về AC và DC để lựa chọn phù hợp trong doanh nghiệp
(Nguồn: Unsplash)
8. Sự khác nhau giữa khởi động từ và Rơ le
Khởi động từ và rơle là hai thành phần quan trọng trong hệ thống điện, nhưng chúng có vai trò khác nhau. Khởi động từ đa phần thường được sử dụng để khởi động các thiết bị điện như động cơ, máy bơm bằng cách cung cấp dòng điện lớn ban đầu để vượt qua quá trình quá độ. Trong khi đó, rơle là một công tắc điện tự động, hoạt động dựa trên tín hiệu điện. Rơle thường được sử dụng để điều khiển các thiết bị từ xa, tạo ra sự kết nối hoặc ngắt mạch dựa trên điều khiển tín hiệu cụ thể.
9. Có thể sử dụng DC cho công tắc tơ AC không?
Bạn nên lưu ý, không nên sử dụng nguồn điện DC (direct current – dòng điện một chiều) cho công tắc tơ AC (alternating current – dòng điện xoay chiều). Vì AC được thiết kế để hoạt động với nguồn điện xoay chiều, trong khi nguồn điện DC chỉ cung cấp dòng điện một chiều. Sử dụng nguồn điện DC cho công tắc tơ AC có thể gây ra các vấn đề về hiệu suất và an toàn, và có thể dẫn đến hỏng hóc hoặc nguy hiểm đến người dùng.
Khởi động từ là những thiết bị không thể thiếu trong việc điều khiển mạch điện và đi kèm với các tính năng an toàn bổ sung. Giống như mọi thiết bị điện khác, việc đảm bảo bạn tìm được một thiết bị phù hợp với nhu cầu của bạn là rất quan trọng.
Bạn cũng cần một nhà cung cấp đáng tin cậy với các sản phẩm chính hãng đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu như tiêu chuẩn IEC. Hơn nữa, sự đa dạng về thiết kế và tính năng sử dụng cũng như sự hỗ trợ chuyên nghiệp cũng được quan tâm khi chọn thiết bị điện. CHINT đảm bảo mang đến sản phẩm chất lượng, tin cậy và chi phí hiệu quả.
Bài viết và hình ảnh được tổng hợp bởi CHINT Việt Nam
---------------------------------
CHINT VIETNAM - Văn phòng đại diện chính thức của Tập Đoàn CHINT tại Việt Nam.
Hotline: 033.258.7777
Wesbite: chintglobal.vn
Email: [email protected]
Địa chỉ: Tòa nhà Sonatus - Số 15 Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, Quận 1, TP. HCM
